Gastouderopvang in de knel door Warenwetbesluit attractie- en speeltoestellen (WAS)
Zoals in eerdere berichtgeving vermeld is per ingang van 1 juli 2023 de wet WAS gewijzigd. Door de uitspraak van de rechtbank Rotterdam (12 mei 2023) is een groot probleem ontstaan: gastouders vallen kennelijk onder de toepassing van de attractie- en speeltoestellen (WAS). Dit maakt dat gastouders overeenkomstig de WAS moeten handelen.
BK heeft bij het ministerie van VWS én bij het ministerie van SZW duidelijk kenbaar gemaakt dat wij van mening zijn dat voor gastouders hier een uitzondering voor moet worden gemaakt en waarom wij dit voor het belang van de gastouderopvang noodzakelijk vinden. Kijkend naar de bedoeling van de wet: “namelijk het WAS richt zich op het terugdringen van ongevallen ten gevolge van attractie- en speeltoestellen, door voor te schrijven dat het toestel zelf geen aanleiding vormt voor ongevallen en dat als er een ongeval plaatsvind die wordt veroorzaakt daar het gedrag van het publiek, er zo min mogelijk letsel wordt veroorzaakt.” Gastouderopvang vindt plaats in thuissituatie en is geen publieke gelegenheid.
5 argumenten die aangeven waarom wij van mening zijn dat de WAS disproportioneel is!
- GGD-toezicht volstaat. De controle op veiligheid is al geborgd in de wet KO waarin beschreven wordt dat gastouders een ‘Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E)’ moeten uitvoeren. Dit wordt gecontroleerd door het gastouderbureau en GGD. De controle van de GGD op de gastouderopvang is, mede gelet op de kleinschalige omvang, allesomvattend. Zolang de risico’s goed zijn omschreven in het veiligheids- en gezondheidsbeleid en in het werkplan van de gastouder beschreven staat hoe kinderen geleerd wordt om met kleine (en grote) risico’s om te gaan, is er sprake van veilige speelomgeving.
- Cognitieve en sociale ontwikkeling van kinderen. Vanwege de verplichting tot WAS-speeltoestellen en het onbetaalbare van de WAS-speeltoestellen zullen speeltoestellen uit de tuinen van gastouders verdwijnen. Dit is zeer ongewenst en nadelig voor de cognitieve en sociale ontwikkeling van kinderen. Immers risicovol spel is essentieel voor de ontwikkeling van kinderen. Het is belangrijk dat kinderen ruimte krijgen om actief te spelen en te leren omgaan met risico’s. Door risicovol te spelen leren kinderen de juiste afwegingen te maken (cognitieve vaardigheden worden ontwikkeld) doordat ze ervaren wat er gebeurt.
- NVWA-toezicht overbodig. De NVWA voert al jarenlang het beleid dat enkel inspecties worden uitgevoerd indien een ongeluk is gebeurd. Nut en noodzaak ontbreekt.
- Onevenredig hoge kosten voor de gastouders. Aan speeltoestellen voor openbare ruimten worden veel meer eisen gesteld dan aan speeltoestellen voor de particuliere mark. Vanwege het gebruik van stevige materialen (bedoeld voor intensief gebruik) zijn de speeltoestellen over het algemeen groter van afmeting waardoor sommige zelfs door een erkend bedrijf geplaatst dienen te worden . Zonder uitzondering van de gastouders van de WAS moeten gastouders speeltoestellen kopen die geschikt zijn voor openbare speeltuinen, kinderopvanglocaties en schoolpleinen. De speeltoestellen voor gastouders worden hierdoor onbetaalbaar.
- Geen intensief gebruik. De speeltoestellen die onder de WAS vallen, zijn niet per definitie veiliger, maar vooral steviger en bedoeld voor intensief gebruik. Het aantal kinderen dat op een speeltoestel bij een gastouder speelt is zeer beperkt. Het intensieve gebruik ligt daarom (veel) lager, slijtage is ook minder. Dit maakt een extensieve keuring zoals speeltoestellen in de speeltuin of schoolplein, voor gastouders onnodig, te meer gelet op de jaarlijks inspecties van de GGD waarbij ook de veiligheid van speeltoestellen wordt beoordeeld.
Helaas, zolang de wet en of reikwijdte hiervan niet wordt aangepast, is het belangrijk dat gastouders weten dat zij zich aan de wet moeten houden. Bij twijfel over een speeltoestel is ons advies deze niet te gebruiken.
